بدون شک بعد از اینکه جراحی بینی انجام می‌دهید، به آینه نگاه می‌کنید و از خود می‌پرسید: “این بخیه‌ها چه زمانی می‌افتند؟” این سوالی است که هر بیمار جراحی زیبایی بینی از متخصص خود می‌پرسد. روند بهبودی برای هر کسی متفاوت است، اما درک جدول زمانی و روند افتادن بخیه‌ها – به ویژه بخیه‌های جذبی – می‌تواند به کاهش اضطراب و جلوگیری از عوارض غیرضروری کمک کند. این وبلاگ برای شما شرح می‌دهد که بخیه‌های بینی چطور هستند، چقدر طول می‌کشد تا حل شوند، در طول بهبودی چه انتظاری باید داشت و چه زمانی باید نگران باشید.
بخیه بینی چیست و چرا استفاده می‌شود؟
بخیه‌های بینی برای بستن برش‌های ایجاد شده در طول عمل‌هایی مانند موارد زیر استفاده می‌شوند:
- عمل بینی باز
- سپتوپلاستی
- ترمیم شکستگی بینی
- برداشتن پولیپ یا جراحی سینوس
بسته به روش انجام عمل، بخیه‌ها ممکن است به صورت زیر بر روی بینی قرار گیرند:
- خارجی (روی کلوملا یا پوست بیرونی)
- داخلی (داخل سوراخ‌های بینی، سپتوم یا حفره بینی)
جراحان از بخیه برای موارد زیر استفاده می‌کنند:
- ترویج بهبود بافت
- جلوگیری از عفونت بینی
- کاهش جای زخم
- تثبیت غضروف یا استخوان تغییر شکل یافته
انواع بخیه‌های مورد استفاده در جراحی‌های بینی
درک نوع بخیه مورد استفاده می‌تواند به شما در تخمین مدت زمان ماندگاری آن کمک کند. در بخش‌های بعدی 2 نوع بخیه قابل استفاده از جراحی بینی را معرفی می‌کنیم.
بخیه‌های قابل جذب (حل شدنی)
این‌ها رایج‌ترین نوع بخیه مورد استفاده در جراحی‌های داخلی بینی هستند. آنها به طور طبیعی در طول زمان در بدن تجزیه می‌شوند و نیازی به برداشتن ندارند. بخیه‌های جذبی از پلی‌دی‌اکسانون (PDS)، ویکریل و مونوکریل تهیه می‌شوند.
زمان جذب آنها به طور معمول ۱ تا ۳ هفته، اما برخی از آنها با توجه به ضخامت و محل قرارگیری ممکن است تا ۳ ماه طول بکشد.
بخیه‌های غیرقابل جذب
این نوع بخیه‌ها اغلب برای برش‌های خارجی مانند برش‌های جراحی بینی باز استفاده می‌شوند. بخیه‌های غیرقابل جذب به برداشتن دستی توسط جراح نیاز دارند. مواد تشکیل‌دهنده این نوع بخیه‌ها نایلون، پلی‌پروپیلن (پرولن) و ابریشم هستند. زمان برداشتن بخیه غیرقابل جذب به طور معمول ۵ تا ۷ روز پس از جراحی است.
چقدر طول می‌کشد تا بخیه‌های عمل بینی جذب شوند؟
پاسخ به این سوال تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که در جدول زیر اطلاعات کامل و زمان‌بندی جذب بخیه‌ها شرح داده شده است:
| نوع بخیه | محل قرارگیری | زمان تخمینی افتادن بخیه |
| جذبی ( داخلی) | درون سوراخ‌های بینی یا سپتوم | بین 7 تا 21 روز ( در موارد نادر تا 90 روز نیز طول می‌کشد) |
| غیر جذبی ( خارجی) | کلوملا یا قسمت خارجی بینی | بین 5 تا 7 روز ( باید توسط متخصص برداشته شود) |
زمان بندی دوره بهبود بعد از عمل بینی
بهبودی پس از جراحی بینی یک فرآیند تدریجی است و بخیه‌ها – به خصوص بخیه‌های جذبی داخلی – مراحل مشخصی را با بهبود بدن شما طی می‌کنند. درک آنچه به طور معمول هر هفته اتفاق می‌افتد به شما کمک می‌کند تا انتظارات خود را مدیریت کنید، مشکلات احتمالی را زود تشخیص دهید و از وحشت غیرضروری جلوگیری کنید.
- هفته اول: تورم و کبودی در اوج خود هستند و بخیه‌ها دست‌نخورده باقی می‌مانند. ممکن است طی این زمان احساس سفتی یا خارش جزئی داشته باشید
- هفته دوم: بخیه‌های جذبی ممکن است شروع به ضعیف شدن و حل شدن کنند. برخی از آنها در حین تمیز کردن به طور طبیعی می‌افتند.
- هفته سوم تا چهارم: بیشتر بخیه‌های جذبی، حل می‌شوند. در صورت وجود بخیه‌های خارجی، باید از قبل کشیده شده باشند.
- هفته پنجم و پس از آن: درمان داخلی ادامه دارد.هرگونه ماده باقی مانده به طور کامل جذب می‌شود.
چه عواملی بر زمان جذب بخیه‌های بینی تأثیر می‌گذارند؟
زمان جذب بخیه‌های بینی برای همه یکسان نیست. برخی از بیماران متوجه می‌شوند که بخیه‌هایشان ظرف یک هفته حل می‌شود، در حالی که برخی دیگر هنوز پس از یک ماه بقایای آن را احساس می‌کنند. در اینجا نگاهی دقیق‌تر به عوامل کلیدی که سرعت یا کندی افتادن بخیه‌های بینی شما را تعیین می‌کنند، می‌اندازیمبه عبارت دیگر عوامل مختلفی بر سرعت افتادن بخیه‌ها تأثیر می‌گذارند که در بخش‌های بعدی آنها را معرفی می‌کنیم.
نوع و ضخامت نخ بخیه
بخیه‌های ضخیم‌تر (مانند PDS) کندتر حل می‌شوند. بخیه‌های نازک‌تر و سریع‌تر حل‌شونده (مانند مونوکریل) ممکن است فقط طی یک هفته جذب شوند. ترکیب و قطر ماده بخیه نقش مهمی در مدت زمان ماندگاری آن در بدن شما دارد.
این بخیه‌ها می‌توانند 60 تا 90 روز قبل از حل شدن کامل، دست‌نخورده باقی بمانند. بخیه‌های نازک‌تر و سریع‌تر جذب شونده، مانند مونوکریل (پلی‌گلکاپرون) یا ویکریل (پلی‌گلاکتین)، برای بافت‌هایی که زودتر التیام پیدا می‌کنند، طراحی شده‌اند و به طور معمول طی 7 تا 21 روز تجزیه می‌شوند.
جراحان اغلب انواع بخیه را بر اساس میزان نیاز بافت به پشتیبانی و سرعتی که انتظار می‌رود بدن در آن ناحیه بهبود یابد، انتخاب می‌کنند. اگر جراح شما از بخیه‌های ضخیم و بادوام استفاده کرده باشد، ممکن است به سرعتی که انتظار دارید نیفتند و این مسئله، امری طبیعی است.
تکنیک جراحی
بخیه‌های بافت عمیق نسبت به بخیه‌های سطحی زمان بیشتری برای حل شدن نیاز دارند. نحوه انجام عمل توسط جراح – به ویژه عمق و پیچیدگی بخیه – می‌تواند بر زمان جذب تأثیر بگذارد. بخیه‌های لایه عمیق به طور معمول برای تثبیت غضروف تغییر شکل یافته یا اصلاح سپتوم استفاده می‌شوند.
این بخیه‌ها در زیر پوست و مخاط قرار می‌گیرند و زمان بیشتری برای حل شدن نیاز دارند. بخیه‌های سطحی یا همسطح پوست، به ویژه آنهایی که به صورت خارجی (روی کلوملا یا پایه بینی) استفاده می‌شوند، بسته به نوع خود، پس از چند روز برداشته می‌شوند یا به سرعت حل می‌شوند.
تکنیک‌هایی که شامل بهبود زخم با حداقل آسیب به بافت‌ها هستند، به بهبود و جذب سریع‌تر بخیه تمایل دارند. جراحی‌های پیچیده‌تر شاید چندین لایه بخیه داشته باشند که برخی از آنها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که برای حفظ ساختار بینی، مدت طولانی‌تری نسبت به بقیه باقی بمانند.
سرعت بهبودی فردی
افراد جوان‌تر و سالم‌تر سریع‌تر بهبود می‌یابند. بیماری‌هایی مانند دیابت ممکن است بهبودی بعد از رینوپلاستی را به تأخیر بیندازند. هر فرد به طور متفاوتی بهبود می‌یابد. سیستم ایمنی بدن، جریان خون، سن و عادات سبک زندگی شما به طور قابل توجهی بر سرعت حل شدن بخیه‌ها تأثیر می‌گذارند.
بیماران جوان‌تر سرعت متابولیسم سریع‌تر و بازسازی بافت بهتری دارند، که به معنای جذب سریع‌تر بخیه‌ها است. افراد سیگاری، افراد مبتلا به دیابت یا افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی ممکن است به دلیل گردش خون ضعیف یا کاهش پاسخ ایمنی، بهبودی کندتری را تجربه کنند.
تغذیه نامناسب، کم آبی بدن و استرس مزمن نیز می‌تواند توانایی بدن در جذب موثر بخیه‌ها را مختل کند. حتی اگر انتظار می‌رفت بخیه‌های شما در عرض 2 هفته حل شوند، بهبودی کندتر به دلیل عوامل سلامت شخصی می‌تواند این جدول زمانی را طولانی‌تر کند.
محل بخیه‌ها
محیط داخلی بینی مرطوب است و سرعت جذب را افزایش می‌دهد. بخیه‌های خارجی پوست بیشتر در معرض دید هستند و می‌توان آنها را زودتر کشید. جایی که بخیه‌های بینی قرار می‌گیرند، بر سرعت حل شدن آنها تأثیر می‌گذارد:
بخیه‌های داخلی که در داخل سوراخ‌های بینی یا سپتوم قرار می‌گیرند، در معرض رطوبت و گرمای مداوم قرار می‌گیرند که تجزیه مواد قابل جذب را تسریع می‌کند. این بخیه‌ها اغلب در ۱ تا ۳ هفته حل می‌شوند.
بخیه‌های خارجی، مانند بخیه‌های روی کلوملا در جراحی زیبایی بینی باز، در معرض هوا، اصطکاک و باکتری‌های محیطی قرار دارند. به دلایل بهداشتی و زیبایی، اغلب از بخیه‌های غیرقابل جذب در اینجا استفاده می‌شود و باید ظرف ۵ تا ۷ روز به صورت دستی کشیده شوند.
بخیه‌هایی که زیر پوست ضخیم‌تر یا نزدیک نواحی با جریان خون کمتر قرار می‌گیرند، ممکن است کمی دیرتر از بخیه‌هایی که نزدیک سطوح مخاطی با عروق خوب قرار می‌گیرند، حل شوند. شاید بخیه‌های داخلی به سرعت ناپدید شوند در حالی که هنوز بقایای بخیه‌های عمیق‌تر دیده می‌شوند. این مسئله نیز طبیعی است و به محیطی که هر بخیه در آن قرار دارد وابسته است.
آیا طبیعی است که بعد از چند هفته هنوز بخیه‌ها دیده شوند؟
پاسخ به این سوال مثبت است؛ زیرا این امکان وجود دارد – به خصوص از جراح بینی از بخیه‌های قابل جذب استفاده کرده باشد. جذب کامل برخی از بخیه‌های داخلی ممکن است تا ۲ تا ۳ ماه نیز طول بکشد. در موارد نادر، تکه‌های کوچک بخیه شل شده و به طور طبیعی دفع شوند.
بنابراین تنها در صورت مشاهده یکی از علائم ذکر شده در ادامه، به متخصص جراح خود مراجعه کنید تا وضعیت بینی عمل شده شما را ارزیابی کند.
- قرمزی یا چرک در اطراف بخیه‌ها
- بوی بد از بینی
- افزایش تورم پس از بهبودی اولیه
- بیرون زدن بخیه‌ها به طور نامناسب یا ایجاد ناراحتی
در صورت بروز هر یک از این علائم، با جراح خود مشورت کنید.
نحوه مراقبت از بخیه‌های بینی پس از جراحی
در نظر داشته باشید مراقبت های بعد از عمل بینی برای بهبودی مناسب و جذب بخیه ضروری هستند. در جدول زیر برخی از بایدها و نبایدهای مربوط به بخیه بینی بعد از رینوپلاستی را به شما معرفی می‌کنیم:
| بایدها | نبایدها |
| طبق دستورالعمل، با اسپری نمکی یا محلول ضدعفونی‌کننده به آرامی تمیز کنید | بخیه‌های قابل مشاهده را نکشید |
| برای کاهش تورم، سر خود را بالا نگه دارید | با شدت فین کنید |
| در صورت تجویز، پماد آنتی‌بیوتیک بمالید | با دست‌های نشسته محل برش را لمس نکنید |
| در صورت عدم جذب بخیه، در جلسات بعدی برای کشیدن بخیه مراجعه کنید | خیلی زود از آرایش یا محصولات مراقبت از پوست در اطراف برش استفاده کنید |
چه زمانی بخیه‌های بینی کشیده می‌شوند؟
اگر از بخیه‌های غیر قابل جذب استفاده شود، پزشک شما آنها را در جلسات بعد از رینوپلاستی می‌کشد. به طور معمول بین ۵ تا ۷ روز پس از جراحی متخصصان بخیه‌ها را می‌کشند. کشیدن بخیه‌ها روشی سریع و به نسبت بدون درد است.
کشیدن به موقع آنها به جلوگیری از ایجاد رد بخیه یا جای زخم قابل مشاهده کمک می‌کند.
چرا بعد از چند هفته همچنان نخ‌های بخیه را حس می‌کنیم؟
احساس چیزی تیز یا نخ مانند چند هفته پس از عمل جراحی می‌تواند تعجب‌آور باشد. دلایل احتمالی عبارتند از:
- تأخیر در جذب به دلیل ضخیم‌تر بودن جنس بخیه
- گره‌های بخیه نزدیک سطح پوست
- بیرون زدن بقایای جزئی بخیه توسط بدن
این موارد به طور معمول بی‌ضرر هستند، اما اگر احساس ناراحتی یا علائم عفونت دارید، آنها را نادیده نگیرید.
سخن آخر
انتظار برای افتادن بخیه‌های بینی می‌تواند کمی شبیه تماشای ساعت باشد – می‌دانید که این اتفاق می‌افتد، اما نمی‌توانید هر ثانیه را ببینید. چه بخیه‌های شما در عرض ۱۰ روز حل شوند و چه به مدت یک ماه بی‌صدا بمانند، به یاد داشته باشید: این فرآیند آهسته و نامرئی نشانه‌ای از بهبودی، بازسازی و سازگاری بدن شما با فرم جدید خود است.
برای افتادن یا کشیدن بخیه‌ها استرس نداشته باشید. در عوض، روی مراقبت ملایم، پیگیری‌های منظم و اعتماد به این فرآیند تمرکز کنید. بخیه‌ها ممکن است کوچک باشند، اما نقش آنها در شکل‌دهی به بهبودی شما بزرگ است – و با گذشت هر روز، شما را به نتیجه نهایی که منتظرش بوده‌اید نزدیک‌تر می‌کنند.
هنوز در مورد بخیه‌های بینی، بهبودی پس از عمل یا برنامه‌ریزی برای یک عمل آینده سؤالی دارید؟ شما در این مسیر تنها نیستید. برای دریافت راهنمایی قابل اعتماد، مراقبت‌های جراحی تخصصی و نتایج شخصی‌سازی شده جراحی، توصیه می‌کنیم از تیم جراحی متخصص گوش، حلق و بینی دکتر علی شفیعی کمک و راهنمایی دقیق بگیرید. مطب این متخصص مرکزی از بینش حرفه‌ای و پشتیبانی دلسوزانه برای هر کسی است که در حال بررسی یا کسب اطلاعات در مورد بهبودی بعد از جراحی بینی است.
